روان درمانی تحلیلی نسخه معاصر و به روز شده روانکاوی فروید است. مبدع روانکاوی همانطور که گفته شد فروید است و او اولین فردی است که در مسیر درمان به گفتار درمانی پرداخته است و تلاش کرده است تا از طریق مکالمه به اعماق ذهن و وجود آدم ها نفوذ کند. این نوع درمان بر اساس گفته یک مشاور خصوصی یکی از انواع درمان های عمیق است که بر روی ناهشیار تمرکز می کند. این رویکرد به این موضوع می پردازد که چگونه ناهشیار می تواند بر فکر، احساس و رفتار انسان اثر گذارد. در روانشناسی اصلاحی وجود دارد به نام روابط شی که می گوید ارتباط اولیه ما با مراقبان مان بر روی ارتباطات آتی ما تاثیر می گذارد. در رویکرد تحلیلی یک درمانگر از طریق مکالمه و به چالش کشیدن فرد سعی می کند تا او را متوجه مسائلی کند که در جلوی چشمانش قرار ندارد اما هدایتگر او در طول مسیر زندگی است.

ناهشیار از دید فروید چیست؟

ناهشیار منبع و مخزن خواسته ها و آرزو های سرکوب شده است که بخاطر تجربیات اولیه با مراقبان مان یاد گرفته ایم که توجه به آنها می تواند خطرناک باشد پس آنها را به عقب هل داده ایم. اما نکته جالب اینجاست که طبق نظر یک مشاور روانشناس سرکوب این غرایز و تکانه ها به معنی عدم حضور آنها نیست. هر یک از این میل ها نه به صورت خودآگاه بلکه به صورت ناخودآگاه بر زندگی ما اثر می گذارند و روان ما را دچار اختلال می کنند. آن گاه که از خود می پرسیم من چرا همچین کاری کردم؟ شاید یکی از پاسخ های ساده بتواند این باشد که کار ناخوادآگاه بوده است! هر چند که باید به این نکته توجه داشت که روان انسان بسیار پیچیده است و نیاز به بررسی های همه جانبه دارد تا بتوان به چرایی ها پاسخ داد.

بررسی تکنیک ها

تداعی آزاد: در مانجو و درمانگر از طریق تداعی آزاد می توانند به مبنای پنهان مشکلات پی ببرند. در این روش درمانگر از درمانجو می خواهد تا هر آن چیزی که در ذهنش هست را بدون هیچ بررسی و قضاوتی بیان کند و بدون توقف صحبت کند. در مانگر به سخنان درمانجو گوش می دهد و در این بین به تفسیر سخنان درمانجو می پردازد. این تداعی ها غالبا به خاطرات و مشکلات کودکی منتهی می شوند. خیلی وقت ها یک تداعی موجب یک تداعی دیگر می شود و به این شیوده می توان یه عمق ناهشیار رفت و گره های ذهنی را دونه دونه باز کرد و اجازه داد تا آدمی رها شود. لطفا به این نکته توجه داشته باشید  که در گذشته رویکرد های پویشی و تحلیلی با ساعت های طولانی برگذار می شدند اما درمان های تحلیلی جدید هفته ای یکبار و به طور معمول با یک ساعت صورت می گیرند.

 تحلیل رویا: رویاها شاه راه رسیدن به ناهشیار هستند و براساس نظر یکی از مراکز مشاوره تهران ماهیت ناهشیار را فاش می کنند. در هنگام خواب، دفاع های انسان سست می شود و می توان به اید که واقعیت روانی حقیقی و زیر بنای شخصیت هرفرد در آن  نهفته است را دست یافت. هر خواب و رویایی دارای دو محتوا است، محتوا آشکار و محتوای پنهان که هر کدام معنای خاص خود را دارند. محتوای آشکار همان چیزی است که عملا خواب دیده ایم و اتفاق افتاده است اما محتوای پنهان به بررسی معنای آن اتفاق می پردازد. برای درک بهتر محتوای پنهان درمانگر از درمانجو می خواهد تا در مورد رویای مورد نظر خود تداعی آزاد کند تا از آن طریق بتوان به سرنخ هایی رسید و به دنیال آن فرضیه هایی را مطرح و در مورد آن به بحث و گفتگو پرداخت.

انتقال: پدیده انتقال طبق نظر بهترین مشاور خانواده زمانی رخ می دهد که درمانجو طوری به درمانگر واکنش نشان می دهد که انگار یکی از بزرگسالان مهم دوران کودکی او است. انتقال می تواند به صورت احساسات مثبت و منفی اتفاق افتد. از طریق انتقال مسائل و مشکلات کودکی در اتاق درمان بار دیگر زنده می شوند و می توان به احساسات سرکوب شده دست پیدا کرد. انتقال از مهم ترین منابع محتوایی در درمانگری های کلامی است. یک درمانگر با تفسیر و تحلیل مدام رفتار های درمانجو به او کمک می کند تا خود را ببیند. او از اتاق درمان شروع می کند و بعد ها این تجربیات ناب را در دنیای خارج هم عملی می کند. خالی از لطف نیست که بگوییم عمده ترین عامل بینش یابی در رواندرمانی تحلیلی، تفسیر و بررسی انتقال است.

تفسیر: تفسیر رایج ترین فن رو روشی است که یک درمانگر تحلیلی استفاده می کند. تفسیر به دنبال هشیار کردن پدیده ای ناهشیار است. نکته حائز اهمیت این است که تفسیر باید بتواند اضطراب ایجاد کند به طوری که فرد به فکر فرو رود؛ اما این اضطراب باید به طوری باشد که فرد را علاقه مند به ادامه جلسات درمانی کند نه برعکس آن! یک درمانگر برای اینکه متوجه شود آیا تفسیر او درست بوده است باید به اینکه توجه کند که آیا تفسیر ها سرانجام منجر به تغییر در فرد شده اند یا خیر؟ برای یک تفسیر درست باید با مراجع همدلی کرد و نباید فراموش کرد که همیشه تفسیر با مقدار کم، بهترین است.

یک درمانگر تحلیلی در چه حوزه هایی می تواند کمک کننده باشد؟

-اضطراب

-مشکلات و مسائل هویتی

-افسردگی

-مشکلات احساسی و هیجانات

-رفتار های خودتخریبی

-مشکلات جنسی و سکس تراپی

آیا درمان تحلیلی اثر بخش است؟

موفقیت یک درمان به تغییری که برای بهبود ایجاد می کند بستگی دارد. تحقیقات نشان داده است که درمان های تحلیلی که به صورت بلند مدت یا کوتاه مدت برگذار شده اند توانسته است تا اثربخشی مطلوبی را نشان دهند و برگشت کمی داشته اند. منظور از برگشت این است که خیلی از اوقات افراد کار درمانی را شروع می کنند و ممکن است تا زمانی که جلسات را ادامه می دهند اوضاع رو به بهبود باشد اما با تمام شدن جلسات و گذشت زمان دوباره علائم بیماری برگشت کند.

سخن نهایی

اگر پس از خواندن این مقاله، رواندرمانی تحلیلی برای شما درمانی رمزآلود و جالب است می توانید به یک کلینیک مشاوره در تهران مانند کلینیک روانشناسی انتخاب نو مراجعه کنید و این مسیر پر از شگفتی را همراه با یک متخصص ادامه دهید.

نویسنده: محدثه بیاتی

تلفن : 22593216 – 22795735 

آدرس : قیطریه – بلوار کاوه جنوب – نرسیده به خیابان دولت – نبش کوچه اخلاقی غربی – پلاک 29 – طبقه3